Piše: Abdullah Nasup
Saudijska Arabija suočava se sa teškim zadatkom održavanja čistoće svetih mjesta tokom posjete oko dva i po miliona hadžija u vrijeme hadža.
Kante za otpatke i ulice oko najsvetijih islamskih mjesta napunjene su praznim plastičnim bocama i drugim otpadom tokom kratkog perioda vršenja obreda hadža.
Neki vjeruju da većinu nereda uzrokuju neregistrirane hadžije – one bez službene dozvole. Oni koji žive i rade u Mekki reći će da se neki ljudi uspijevaju provući kroz administrativne kontrolne tačke postavljene od strane vlasti. Neprijavljene hadžije su obično bez rezervacije ili mjesta za boravak i umjesto toga kampiraju na pločnicima ili tajnim lokacijama.
No, tu je i pitanje gustoće. Hadžski obredi obavljaju se na području površine oko 80 nogometnih igrališta, i iza oko dva i po miliona hadžija ostaje mnogo smeća i otpadaka.
Saudijska Arabija godišnje potroši oko 530 miliona dolara na održavanje svetih mjesta u Mekki, i to predstavlja najveći program održavanja okoliša u Kraljevini.
„Prije nego što hadžije stignu, mi osiguramo da su svi prostori u potpunosti čisti. Tokom njihovog boravka nastojimo što više održati mjesta čistim tokom šest dana hadžskih obreda. Nakon što hadžije odu vršimo konačno čišćenje i odvoženje otpada izvan grada“, rekao je Mahmud Al-Saati, generalni direktor za higijenu na Svetim mjestima Makke, objašnjavajući za Arab News tri faze u kojima se odvija održavanje čistoće svetih mjesta.
Općina Mekka ima oko 138 skladišta i više od 1.300 kompresionih kanti za smeće na području svetih mjesta. Tokom hadža otpad se pohranjuje u podzemnim i nadzemnim skladištima, a kasnije se transportira 30 kilometara izvan grada na posebna odlagališta.
Nadzemni kontejneri za pohranu smeća mogu primiti do 70 kubnih litara otpada i postavljeni su na Mini, kao i pored puteva i raskrsnica.
Al-Saati je, također, rekao da je pokrenuta i inicijativa za recikliranje otpada.
„Zeleniji hadž“ je ideja koja datira od 2010. godine i ima za cilj stvoriti okruženje bez smeća i unaprijediti mehanizme za uklanjanje otpada.
Ove godine u kampu Nacionalne garde postavljena su četiri obojena kontejnera: crni za organski otpad, zeleni za metalni, žuti za papir i karton, i plavi za plastiku. Popunjeni kontejneri su ispražnjavani u veće kontejnere u kojima se vršilo razdvajanje, presovanje i rezanje otpada, koji je potom transportiran do druge mašine koja vrši recikliranje.
„Dugoročno, inicijativa ima za cilj da doprinese pronalaženju praktičnih rješenja za upravljanje otpadom na svetim mjestima, iskorištavanje i recikliranje otpada”, rekao je Al-Saati.
