Nakon dvanaest godina izolacije Bashar al-Assad, predsjednik ratom razorene Sirije, ponovno je primljen u Arapsku ligu.
Assad je u petak prisustvovao 32. samitu regionalnog bloka, koji je počeo u lučkom gradu Saudijske Arabije Džedi, prvi put od suspenzije njegove zemlje nakon izbijanja rata u Siriji 2011. godine (članstvo Sirije u Arapskoj ligi opozvano je nakon što je Assad naredio gušenje protesta u martu 2011. godine, što je zemlju uvuklo u rat u kojem je od tada ubijeno gotovo pola miliona ljudi i raseljeno još 23 miliona).
Analitičari kažu da je ponovni prijem Sirije u 22-članu Arapsku ligu snažan signal da Asadova izolacija završava, odražavajući važnu promjenu u tome kako regionalni akteri gledaju na stvarnost opstanka njegove vlade, na načine koji su u suprotnosti sa Zapadom.
“Želim glasno poželjeti dobrodošlicu Siriji nazad na njeno mjesto među svojom braćom”, rekao je alžirski premijer Ayman Benabderrahmane u uvodnom govoru samita.
Dok su čelnici ulazili u glavnu dvoranu, Assad je, između ostalih, razmijenio pozdrave s egipatskim predsjednikom Abdel-Fattahom al-Sisijem.
Saudijski princ prijestolonasljednik Mohammed bin Salman koji je de facto vladar kraljevstva, zagrlio je Assada prije nego što je njihova službena fotografija snimljena prije početka sastanka.
Neke su arapske države nastojale okončati Assadovu izolaciju i pozdravile odluku, dok su se druge protivile potpunoj normalizaciji bez političkog rješenja sirijskog sukoba i žele da se stvore realni uslovi za povratak Sirije.
Arapska strategija
Razumijevajući krizu u Siriji kao arapski problem, arapske države su riješene da upotrijebe arapske strategije za prevazilaženje toksičnih i destabilizirajućih utjecaja ovog sukoba na regiju. Prema riječima analitičara, oni se nadaju da ublažavanjem sukoba mogu početi dovoditi do preokreta kada su u pitanju mreže za trgovinu drogom, izbjegličke krize, oslabljena granična sigurnost i intenzivirana uloga iranskih snaga i milicija u Siriji koje podržava Sirija.
Povratak punopravnog članstva u Arapskoj ligi predstavlja veliku pobjedu za sirijsku vladu, smatra Aron Lund, saradnik Century Internationala i analitičar za oblast Bliskog istoka.
„To što su joj dozvolili povratak pokazuje da Siriju reintegrišu u regiju, i da su drugi arapski lideri uvjereni da Assad namjerava ostati. Dakle, to je politička pobjeda za vladu u Damasku“, kazao je Lund Al Jazeeri. „Samo po sebi, to donosi veoma malo konkretnih promjena. Sirija očajnički treba pomoć i investicije. Arapska liga ne može pružiti ništa od tog, ali neke zaljevske arapske države mogu.“
Sirijskoj vladi trebaju finansijska podrška i legitimitet – a Damask smatra da bi oboje moglo, barem vremenom, doći kroz ponovno otvaranje formalnih odnosa sa Saudijskom Arabijom i drugim bogatim arapskim nacijama.
Katar i Kuvajt
Pošto su se suzdržali od ponovne normalizacije odnosa sa Asadovom vladom, stav Katara i Kuvajta je da Damask nije poduzeo ništa da bi zaslužio bilo kakvu rehabilitaciju sirijskog režima.
„Katar se pozicionirao kao najtvrdokorniji protivnik Asadovog režima u arapskom svijetu“, rekao je Lund za Al Jazeeru. „Ne sumnjam da to odražava mišljenje mnogih u Dohi, ali postoje i pragmatični i sebični razlozi za ovaj stav.“
Katarski zvaničnici svoj kategorički stav protiv Assada formulišu kao da su na strani arapskog naroda, socijalne pravde i osnovnih pokreta – za razliku od autokratskih arapskih režima.
Međutim, ni Katar ni Kuvajt nisu opstruirali povratak Sirije u Arapsku ligu i ove dvije zemlje nisu prisustvovale sastanku 7. maja.
Što se Dohe tiče, postojala je bojazan da bi sprečavanje arapskog konsenzusa u vezi Sirije moglo potkopati odnose Katara sa državama u Zaljevu i drugdje u arapskom svijetu.
(Al Jazeera)
