Jedno od polazišta ‘Strategije’ je briga o srpskom narodu van granica ‘matice’ te da je zaštita srpskog naroda gdje god on živi uslov opstanka Srbije.
Zvanična politika države (Srbije,op.pri.) nalazi se u zvaničnim državnim dokumentima koje donose organi vlasti, a postoji čitav niz dokumenata koji nedvosmisleno govore o stvaranju “srpskog sveta“. I svi su dostupni na zvaničnom sajtu Vlade Srbije. Na toj stranici može se pronaći “Strategija nacionalne bezbednosti Republike Srbije”, koju je Narodna skupština usvojila krajem decembra 2019. godine, u vrijeme kada je na čelu Ministarstva odbrane stajao Aleksandar Vulin.
Jedno od polazišta “Strategije” je “briga o srpskom narodu van granica Republike Srbije”, tu se navodi da je “zaštita srpskog naroda gdje god on živi“ – “uslov opstanka Republike Srbije”. Da li to znači da će Vojska Srbije reagovati ako procijeni da su Srbi u Beču ili Čikagu ugroženi? Da li je ovo strategija bezbjednosti jedne države koja se odnosi na sve njene građane, svejedno kako se oni nacionalno izjašnjavali ili je u pitanju strategija jednog naroda?
Strategija bezbjednosti zadire čak i u sferu kulture i verskih pitanja: “Nacionalno jedinstvo i razvoj kulturnog, vjerskog i historijskog identiteta od velikog je značaja za očuvanje srpskog naroda i nacionalnih manjina.” Potom slijedi čvrsto obećanje i plan daljih postupaka: “Republika Srbija kontinuirano će raditi na jačanju nacionalnog jedinstva. Biće preduzete mjere radi jačanja kulture kao kohezivnog i razvojnog faktora društva te radi zaštite i razvoja srpskog jezika i ćiriličkog pisma.”
Najproblematičnija rečenica u “Strategiji glasi”: „Očuvanje Republike Srpske jedan je od spoljnopolitičkih prioriteta Republike Srbije.” Riječ je o grubom narušavanju suvereniteta druge države, Bosne i Hercegovine. Republika Srpska nije dio Srbije, već jedan od entiteta Bosne i Hercegovine, ma koliko mnogi priželjkivali da bude drugačije. Šta bi bilo da strategija bezbjednosti Mađarske veli kako je Vojvodina jedan od spoljnopolitičkih prioriteta te države?
Šta citirana rečenica konkretno znači objasnio je Vulin nekoliko mjeseci prije donošenja “Strategije”, u maju 2019. godine, na obilježavanju Dana Vojske RS-a u Banjaluci. One iste vojske koja je počinila najstrašnije zločine u Evropi posle Drugog svjetskog rata, uključujući genocid počinjen u Srebrenici, pa zato njeni komandanti sjede po zatvorima diljem svijeta. Tom prilikom Vulin je rekao: “Republika Srpska je uvijek prioritet politike Vlade i predsjednika Republike Srbije. Republika Srpska nema svoju vojsku, ali srpski narod ima svoju vojsku.” Dakle, Vojska Srbije je nadležna i za građana Bosne i Hercegovine, one koji žive u RS-u. Jasno da jasnije ne može biti.
Devet meseci prije usvajanja “Strategije nacionalne bezbjednosti” donijeta je “Povelja o srpskom kulturnom prostoru”, koji su potpisali ministar kulture Srbije Vladan Vukosavljević i ministarka prosvjete i kulture RS-a Natalija Trivić. To je prirodan redoslijed poteza; i devedesetih su prvo intelektualci i kulturnjaci obavili svoj dio posla, a tek potom su oružane snage krenule u izvođenje njihovog kulturnog programa. U “Povelji” piše da “granice kulturnog prostora nije moguće svesti u granice jednog političkog, odnosno državnog prostora” te ministri izražavaju “prirodnu težnju za uzajamno saglasnom kulturno-prosvjetnom politikom”.
Drugim riječima, kulturnu i prosvjetnu politiku u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj, Sjevernoj Makedoniji, Mađarskoj, Rumuniji neće određivati ministri kulture i prosvjete tih zemalja, već će to činiti resorni ministri iz Srbije i RS-a.
Mala slika ‘velike Srbije’
Kao što vidimo, “srpski svet” ne samo da je zvanična politika Vučićevog režima, već su temelji za njegovu gradnju postavljeni u ranijem, takozvanom demokratskom periodu. Specifičan je to arhitektonski poduhvat – izgradnja “srpskog sveta” izvodi se rušenjem susjednih država. Mijenjaju se u srpskoj politici akteri, partije, sumnjiva lica, vlade i ministri, ali hegemonistička matrica ostaje ista.
Srbija ne odustaje od velikodržavnih pretenzija, granice susjednih država smatra provizornim i privremenim, a ujedinjenje srpskih zemalja – kako reče Vulin – zadatkom koji će obaviti aktuelna generacija srpskih političara. Vučić i njegova svita su se toliko osilili da čak i ne kriju svoje namjere, već ih mirno stavljaju u zvanična državna dokumenta. U pitanju je igra otvorenim kartama iz špila za specijalne namene. Sve karte su identične – na svakoj stoji mala slika “velike Srbije”.
