Priredio: Abdusamed Nasuf Bušatlić
Unsa Hatun ( أنس خاتون) je kćerka kadije Abdul-Kerima ibn Ahmeda el-Lahmija. Rođena je 780. godine po Hidžri i bila je vrli učenjak i pobožnjak iz ugledne ulemanske porodice. Oženio ju je hafiz Ibn Hadžer el-Askalani po preporuci svoga šejha, Ibn Kattana. Iako je bila iz učene porodice, kao djevojka nije se bavila proučavanjem islamskih nauka, a nakon udaje do izražaja je došla uloga njenog učenog muža koji je bio silno zainteresiran za obrazovanje svoje supruge.
Osim što ju je on lično podučavao hadiskoj nauci, Ibn Hadžer je svoju suprugu Unsa Hatun vodio da sluša predavanja slavnog muhadisa i njegovog šejha El-Irakija, kao i predavanja šejha Ibn Kuvejka, te mnoge egipatske, mekanske i jemenske učenjake i hafize hadisa, među kojima su i Ebul-Hajr ibn el-‘Alâi i Ebu Hurejre ibn el-Zehebi.
Bila je divna supruga i učenjak, tako da se na nju može primijeniti poznata izreka: ”Iza svakog čovjeka velikana stoji žena velikan.”
Prenosi se da je hafiz Ibn Hadžer jednom upitan za svoju ženu: ”Kako se odnosi prema tebi, kako se odnosi prema djeci i kako se odnosi prema hadiskoj nauci?”
On je odgovorio: ”Ona je najbolja supruga i najbolja majka svojim kćerkama, a smatram da je najbolja učiteljica i profesorica svojim studentima.”
Njegov učenik ga je također upitao: ”Odakle joj ova izvrsnost?” Hafiz Ibn Hadžer je odgovorio: ”Od kada sam se oženio njome, nakon što je prošlo sedam dana od našeg vjenčanja, ona ni jedne noći nije izostavila noćni namaz, osim kad je imala šerijatski razlog, i ja smatram da je sav ovaj berićet u našoj kući i s našim kćerkama posljedica njezinog klanjanja noćnog namaza.”
Imam El-Sahavi, učenik Ibn Hadžera el-Askalanija, za nju je rekao: ”Bila je plemeniti vjerski vođa, spremna uvijek činiti dobro i jedna od onih čije dove su bile uslišane.”
Unsa Hatun je zauzimala visok naučni položaj u svoje vrijeme, i budući da su njezini savremenici prepoznali njeno znanje i zasluge, posebno u hadisu, ona je čak imala svoju posebnu naučnu halku na kojoj je držala predavanja iz hadisa, tako da muslimanski historičari navode da je Unsa Hatun bila jedina žena muslimanka koja je imala halku hadisa u džamiji Amra ibn Asa u Kairu. Grupa eminentnih islamskih učenjaka tog doba je slušala hadis pred Unsom Hatun u prisustvu njezinog muža, hafiza Ibn Hadžera el-Askalanija, a jedan od njih je upravo imam El-Sahavi.
Svečanost nakon završetka Buharijinog Sahiha
Unsa Hatun je imala običaj da svake godine prije ramazana upriliči svečanost i gozbu povodom završetka čitanja i ponavljanja zbirke hadisa Sahihul-Buhari. Ta svečanost se održavala između redžeba i ša'bana, i ona je pozivala ljude, mlade i stare, i dijelila slatkiše i voće, u znak zahvalnosti na blagodati završetka čitanja Buharijinog Sahiha, te motiviranja drugih ljudi da proučavaju i uče hadis napamet.
Ona i njezin muž, hafiz Ibn Hadžer, doživjeli su teško iskušenje, jer su njene kćeri: Galia, Fatima i Zejna Hatun – koja je bila trudna – umrle od kuge, kao i Farha i Rabija, ali je ona bila strpljiva na tom iskušenju i nije pala u očaj. Umrla je 867. godine po Hidžri.
(Izvori: Šemsuddin el-Sehavi, El-Dževahir ved-durer fi terdžemeti šejhul-islam Ibn Hadžer, III/1207-1211. i El-Dav'ul-lâmi'i li ehli-l-karni et-tâsi'i, XII/11.; Ibn Redžeb, Letâiful-me'ârif, I/183.)
