Piše: Abdullah Nasup
Korištenje raznih vrsta životinja, poput deva ili konja, u ratu je poznato od davnina, ali najimrpesivnija „ratna životinja“ u drevnim vremenima bio je slon. Slon, ta izuzetno inteligentna životinja, nije služila samo za prenošenje ratnika i opreme nego i kao borbeno sredstvo. Možete zamisliti kakav utisak je ostavljalo krdo slonova koje juri na neprijateljsko selo, grad, ili na neprijateljske vojnike uz gromoglasnu riku i topot stopala.
Za ratne slonove izrađivala se posebna ratna oprema koja je štitila vitalne dijelove njegovog tijela. Indijci su bili posebno vješti u izradi oklopa za slonove, te su izrađivali oklope koji su u potpunosti štitili glavu slona, ostavljajući mu samo otvor za oči, dok je preostali dio okopa pokrivao ostatak slonovog tijela osim potkoljenica. Preko leđa slona ponekad se stavljao neprobojni pokrivač na koji su se sa strane dodavala sječiva čime bi slon postajao izuzetno ubojit. Ponekad su na ratne slonove stavljana zvona kako bi se proizvodila dodatna buka i time stvarao dodatni psihološki pritisak na neprijatelja. Stvaranje psihološkog pritiska na neprijatelja, zapravo, bila je glavana svrha korištenja slonova na bojnom polju.
U nekim vojskama postojali su posebni mali odredi pješaka koji su bili zaduženi da štite slona od ranjavanja u noge koje su bile nezaštičene i nepokrivene oklopom, jer ranjeni slon je predstavljao opasnost za sve na bojnom polju.
Bitka kod Gaugamele je prva bitka u kojoj su, prema historijskim izvorima, korišteni slonovi. Vojska Darijusa Trećeg je protiv vojske Aleksandra Velikog izvela petnaest slonova. Očekivalo se da će Aleksandrova vojska ustuknuti pred tim neobičnim i velikim životinjama, ali to se nije desilo i Aleksandar je dobio i ovu bitku.
Slonovi u ratovima stare i nove ere
Čuveno je učešće slonova u Drugom punskom ratu između 202 i 218. p.n.e. Međutim, uloga slonova u ovom ratu nije bila značajna s obzirom da je većina slonova koje je vođa Kartage, Hanibal, poveo sa sobom, uginula tokom prelaska Alpi u teškim zimskim uslovima. Osim toga, jedinu pozitivnu ulogu u ovom ratu slonovi su imali u prvoj bitki. Kasnije su Rimljani koristili bučne trube kojima su plašili slonove, koji su se u strahu okretali i gazili vojsku Kartage.
Također ne treba zaboraviti Godinu slona i pokušaj abesinskog vođe i vladara Jemena, Ebrehe, da poruši Kabu 570. god., s ciljem da Arapi započnu hodočašća u crkvu koju je sagradio u Jemenu, umjesto hodočašća u Meku. Ebreha je u svojoj vojsci imao slonove, ali su slonovi odbili da napadnu Kabu i okrenuli su se od nje, a potom je Allah uništio Ebrehu i njegovu vojsku pticama koje su na njih bacale kamenje. Predvodnik Ebrehinih slonova, nazvan Mahmud, smatra se jednim od najpoznatijih ratnih slonova koje bilježe djela sire i historije.
Bitka Sultanata Delhi protiv Mongolske imperije je još jedna od poznatih bitaka u historiji u kojoj je zabilježeno učešće slonova. Bitka se desila 1398. godine, a završila je porazom Indijaca koji su u svojim redovima imali čak 120 salonova. Mongolski vođa, Timur-kan, u ovoj bitki je protiv slonova iskoristio deve koje je natovario lahko zapaljivim teretom, pa kada su se indijski slonovi pojavili na bojnom polju, njegovi vojnici su zapalili teret na devama i potjerali ih naprijed prema slonovima; preplašene deve su, potom, jurile ravno na slonove koji su se u strahu okretali i, bježeći, gazili indijske vojnike.
Ovo nije bila posljednja bitka u kojoj su korišteni ratni slonovi. Britanske kolonijalne vlasti u Indiji formirale su kolonijalnu vojsku u čijem sastavu se nalazilo i 1.500 slonova. Ovi slonovi su uglavnom služili za prijenos tereta i vojnika, a učestvovali su u gušenju velike pobune 1857. godine.
Nakon mnogo godina, slonovi su ponovo korišteni kada su tokom vijetnamskog rata između 1955. i 1975. godine korišteni za prijenost tereta i ratne opreme kroz prašume.
