Cherif Bassiouni (Šerif Basiuni), egipatski i američki profesor prava koji je pomogao u stvaranju Međunarodnog krivičnog suda u Hagu, nakon što je proveo decenije na istraživanju kršenja ljudskih prava u Južnoj Africi i bivšoj Jugoslaviji, umro je 25. septembra u svojoj kući u Čikagu. Imao je 79 godina.
Cherif Bassiouni je planetarno tretiran kao vrhunski svjetski stručnjak za međunarodno pravo.
Malo je poznato da je Bassiouni vodio tim koji je prikupio dokaze za optužnice protiv vojnih i političkih lidera kao što je Radovan Karadžić, bosanski Srbin, osuđen za genocid u 2016. godini.
Bassiouni je u Bosni i Hercegovini svojevremeno identificirao 151. masovnu grobnicu i utvrdio da su srpske snage masovno silovale muslimanske žene u Bosni. Njegov vrhunski izvještaj na 84 stranice potvrdio je više od 65.000 stranica izvornog materijala i dodatke od 3.300 stranica, što su dokazi koji su iz Čikaga prevezeni u Hag u teretnom kontejneru.
– Nisam bio zainteresovan da progonim obične vojnike koji počine pojedinačni zločin”, rekao je Bassiuni jednom prilikom 1999. godine u Čikagu.
– Bio sam usmjeren protiv lidera koji donose odluke. Tako da sam utvrdio da je bilo etničkog čišćenja kao politike, da je postojalo sistematsko silovanje kao politika, da je došlo do uništavanja kulturnih dobara kao politika, da je uništenje Sarajeva sistematski proces – rekao je.
Bassiouni je izazvao prezir nekih političkih lidera koji su pokušavali da pregovaraju o mirovnom sporazumu u regionu. Kada je trebao biti konačno imenovan za glavnog tužioca Tribunala, taj je proces zaustavljen od evropskih diplomata koji su se plašili da će on direktno optužiti srpske i hrvatske vođe za ratne zločine, što bi moglo narušiti mirovni proces.
– Ono što nisam shvatio jeste da je to upravo ono što Britanci, a u izvjesnoj mjeri Francuzi i Rusi, nisu željeli.
Nakon svega Bosna i Hercegovina je postala mjesto kazne za zločince, zahvaljujući izuzetnim ljudima kao što je Cheriof Bassiouni.
